ภัยร้าย! ทานอาหารสุกๆดิบๆ

ในสังคมไทยมีพฤติกรรมการทานอาหารสุกดิบค่อนข้างแพร่หลาย อย่างเช่นการทานอาหารปิ้งย่าง ส้มตำปูปลาร้า ยำแหนม เป็นต้น ที่ทำให้เกิดความเสี่ยงของการเกิดพยาธิและอาจก่อให้เกิดโรคร้ายได้ จึงเป็นเรื่องที่ควรทำความเข้าใจร่วมกันถึงพฤติกรรมการทานอาหารที่ถูกต้องเหมาะสม

• การรับประทานอาหารสุก ๆ ดิบ ๆ มักทำให้ร่างกายได้รับเชื้อโรคทั้งในรูปแบบของไวรัสและแบคทีเรีย
• นอกจากนี้ยังมีกลุ่มพยาธิโดยร่างกายมักได้รับในรูปแบบของไข่พยาธิ
  อาการแสดงเมื่อได้รับเชื้อโรค ได้แก่ ท้องเสีย คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง เป็นไข้
  การรักษาพยาธิ จะมียาฆ่าพยาธิแต่ละชนิด ซึ่งมีระยะเวลาการกินแตกต่างกัน

• โรคไข้หูดับ
  เกิดจากการติดเชื้อสเตร็พโตค็อคคัส ซูอิส (Streptococcus suis) ซึ่งเป็นเชื้อแบคทีเรีย ที่ก่อให้เกิดโรคติดต่อจากหมูสู่คน โดยผู้ที่มีความเสี่ยงได้แก่ ผู้ที่รับประทานเนื้อหมูสุก ๆ ดิบ ๆ เช่น ลาบ หลู้ รวมไปถึงผู้ที่ใช้อุปกรณ์ในการรับประทานอาหารที่สัมผัสกับเนื้อหมูดิบ ดังที่กล่าวไปแล้วข้างต้นนอกจากนี้ยังพบว่า การติดเชื้อในผู้ที่มีอาชีพเกี่ยวกับการเลี้ยงหมู การทำงานเกี่ยวกับการชำแหละเนื้อหมู โดยเชื้อจะเข้าตามบาดแผล ตามร่างกาย หรือเยื่อบุตา หรือไปสัมผัสสารคัดหลั่งของหมู เช่น น้ำลาย เป็นต้นผู้ป่วยที่มีอาการไข้หูดับ
  จะมีอาการไข้สูง และมีอาการเยื่อหุ้มสมองอักเสบ ได้แก่ ปวดศีรษะรุนแรง คอแข็งเกร็ง ระดับความรู้สึกตัวลดลง บางรายอาจมีอาการการติดเชื้อที่เยื่อบุหัวใจ การติดเชื้อในข้อ รวมถึงการติดเชื้อในกระแสโลหิต ซึ่งอาจทำให้เป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตได้ นอกจากนี้ ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักจะมีภาวะแทรกซ้อนจากการติดเชื้อเส้นประสาทหู ทำให้สูญเสียการได้ยินหรือหูดับ รวมถึงมีปัญหาการทรงตัว และเวียนศีรษะร่วมด้วยหากท่านมีอาการดังกล่าว หลังจากที่สัมผัสหมู หรือมีประวัติรับประทานเนื้อหมูสุก ๆ ดิบ ควรรีบพบแพทย์ เพื่อการตรวจวินิจฉัย และการให้การรักษาโดยเร็ว ด้วยการให้ยาปฏิชีวนะทางหลอดเลือดดำ ซึ่งผู้ป่วยส่วนใหญ่ หากได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที ก็มักตอบสนองได้ดีและรักษาให้หายขาดได้ โดยระยะเวลาในการให้ยาปฏิชีวนะ ควรให้นานอย่างน้อย 2-3 สัปดาห์ แต่ถ้าหากรักษาล่าช้า ก็อาจเป็นอันตรายถึงแก่ชีวิต หรือเกิดภาวะแทรกซ้อนโดยเฉพาะอาการหูดับ ซึ่งแม้จะรักษาหายจากโรคแล้ว แต่อาการหูดับมักจะยังคงอยู่ทำให้เกิดหูหนวกถาวรได้เมื่อรู้ถึงอันตรายจากการรับประทานเนื้อหมูดิบแล้ว เราจึงควรปรุงอาหารให้สุกอยู่เสมอ ล้างมือให้สะอาดก่อนรับประทานอาหาร หลีกเลี่ยงการใช้อุปกรณ์ที่ปรุงอาหารและนำอาหารเข้าปากร่วมกัน แม้กระทั่งง่าย ๆ อย่างการใช้ตะเกียบคีบอาหาร เราก็ไม่ควรมองข้าม นอกจากนี้ผู้ที่มีอาชีพเลี้ยงหมู หรือแล่เนื้อหมูก็ควรสวมถุงมือ สวมรองเท้า และใส่เสื้อผ้าที่รัดกุมก่อนสัมผัสเนื้อหมู หรือสารคัดหลั่งต่าง ๆ รวมถึงการสำรวจบาดแผลตามร่างกายก่อนสัมผัสทุกครั้งข้อมูลจาก
  อ. พญ.ศุภมาส เชิญอักษร
  สาขาวิชาโรคทางเดินอาหารและตับ ภาควิชาอายุรศาสตร์
  คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
  มหาวิทยาลัยมหิดล